در استاندارد شماره 3 حسابداری ایران با عنوان درآمدعملیاتی به مباحثی همچون اندازه گیری آن،تشخیص معامله،فروش و ارائه خدمات،سود تضمین شده پرداخته می شود.
درآمد عملیاتی باید به ارزش منصفانه مابه ازای دریافتی یا دریافتنی اندازه گیری شود.منظور از مابه ازاء اغلب وجه نقد و معادل نقد است و مبلغ درآمد عملیاتی همان مبلغ وجه نقد دریافتی است.
هرگاه کالا یا خدمات در قبال کالاها و خدمات دیگری که از لحاظ ماهیت و ارزش مشابه باشد مبادله گردد،این مبادله به عنوان معامله ای درآمد زا تلقی نمی شود.
در عین حال در حالتی که کالاها و خدمات غیرمشابه مبادله شوند،این مبادله به عنوان معامله ای درآمدزا تلقی می گردد.در این حالت درآمد عملیاتی به ارزش منصفانه کالاها یا خدمات دریافتی پس از تعدیل از بابت سرک نقدی اندازه گیری می شود.
این استاندارد باید برای حسابداری درآمد عملیاتی حاصل از معاملات و رویدادهای: فروش کالا،ارائه خدمات و استفاده دیگران از دارایی های واحد تجاری که مولد سود تضمین شده ،درآمد حق امتیاز و سود سهام است کاربرد دارد.
درآمد را میتوان به افزایش در حقوق مالکانه به جز مواردی که به آورده صاحبان سهام مربوط میشود تعریف کرد.درواقع هرگاه شواهد کافی در رابطه با وقوع یک افزایش در خالص دارایی ها قبل از پایان دوره مورد گزارش وجود داشته باشد،درآمد شناسایی می شود.
بابت شناخت درآمد عملیاتی معیارهایی وجود دارد که در صورت احراز آنان درآمد بایستی بلافاصله فارغ از دریافت وجه شناسایی شود:
1-واحدتجاری مخاطرات و مزایای عمده مالکیت کالای مورد معامله را به خریدار منتقل کرده باشد
2-واحدتجاری هیچ دخالت مدیریتی مستمر در حدی که معمولا با مالکیت همراه است یا کنترل موثری نسبت به کالای کالای فروش رفته اعمال نکند
3-مبلغ درآمدعملیاتی را بتوان به گونه ای اتکاپذیر اندازه گیری کرد
4-جریان منافع اقتصادی مرتبط با معامله فروش به درون واحد اقتصادی محتمل باشد
5-مخارجی را که در ارتباط با کالای فروش رفته تحمل شده یا خواهد شد بتوان به گونه ای اتکاپذیر اندازه گیری کرد.
هرگاه ماحصل معامله ای را که متضمن ارائه خدمات است بتوان به گونه ای اتکاپذیر برآورد کرد،درآمد عملیاتی مربوط باید با توجه به میزان تکمیل آن معامله شناسایی شود.با توجه به شرایطی از جمله :
1-جریان منافع اقتصادی مرتبط با معامله به درون واحدتجاری محتمل باشد
2-مبلغ درآمدعملیاتی را بتوان به گونه ای اتکاپذیر اندازه گیری کرد
3-میزان تکمیل معامله به گونه ای اتکاپذیر قابل اندازه گیری باشد
4-مخارجی که در ارتباط با ارائه خدمات تحمل شده یا خواهد شد،به گونه ای اتکاپذیر قابل اندازه گیری باشد،ماحصل معامله به گونه ای اتکاپذیر قابل برآورد است.
همچون سایر استانداردها مواردی از استاندارد شماره 3 حسابداری باید در یادداشت های همراه افشاء شود:
الف) رویه های حسابداری مورد استفاده برای شناخت درآمد عملیاتی
ب)مبلغ هر یک از طبقات عمده درآمدعملیاتی شناسایی شده طی دوره ناشی از جمله موارد
- فروش کالا
- ارائه خدمات
- سود تضمین شده
- درآمد حق امتیاز
- سود سهام
ج)مبلغ درآمدعملیاتی حاصل از مبادله کالا یا خدمات که در هر یک از طبقات عمده درآمد عملیاتی منظور شده است.
