راهنمای کامل سامانه مودیان مالیاتی و قوانین پایانه های فروشگاهی
یکی از بحثهای داغ که امروزه تبدیل به یک دغدغه برای تمام مودیان مالیاتی، صاحبان کسب و کار، مدیران و حسابداران شده، بحث مربوط به قانون پایانههای فروشگاهی و سامانه مودیان مالیاتی میباشد. سوالات زیادی برای تمام صاحبان کسب و کار درباره سامانه مودیان مالیاتی مطرح شده است. به همین منظور بر آن شدیم تا در این مقاله درباره چرایی و چگونگی این قانون و نحوه اجرای آن و نقش کلیدی سامانه مودیان مالیاتی صدها نکته را برای شما عزیزان بیان کنیم. این مقاله به زبان ساده نوشته شده تا حتی کسانی که دانش حسابداری یا مالیاتی ندارند، بتوانند از آن بهره ببرند.
تاریخچه قانون پایانههای فروشگاهی و سامانه مودیان مالیاتی
تاریخ تصویب قانون پایانههای فروشگاهی و سامانه مودیان مالیاتی توسط مجلس شورای اسلامی ۲۱ مهرماه ۱۳۹۸ و تاریخ چاپ آن در روزنامه رسمی کشور ۱۶ آبانماه ۱۳۹۸ میباشد. اگرچه این قانون هنوز به طور کامل اجرا نشده است، اما طبق پیشبینی سازمان امور مالیاتی و الزامات ثبتنام، اجرای قانون و استفاده از سامانه مودیان مالیاتی از سال ۱۴۰۲ اجباری شده است. به همین منظور، سازمان امور مالیاتی اقدام به راهاندازی سامانه مودیان مالیاتی نموده است.
این قانون دارای 6 فصل و 29 ماده و 28 تبصره می باشد:

دوستان عزیز برای راحتی شما اصل این مواد به همراه تبصره ها در انتهای مقاله قرار داده شده است تا شما عزیزان براحتی آن را دانلود کنید.
معرفی سامانه مودیان
اولین سوالی که مطرح می شود این است که سامانه مودیان مالیاتی چیست؟
سامانه مودیان سامانه ای است مانند بسیاری سامانه دیگر که امروزه برای صاحبان مشاغل راه اندازی شده است از جمله سامانه جامع تجارت، سامانه انبارها، …. . این سامانه توسط سازمان امور مالیاتی طراحی شده است و جهت تبادل اطلاعات موثر بین مودی و سازمان امور مالیاتی کشور می باشد.
یکی از مزایای این قانون این است که به محض اجرایی شدن آن مالیات بر ارزش افزوده مودیان براساس صورتحسابهای ارسال شده به این سامانه محاسبه می گردد.
هدف از ایجاد سامانه مودیان مالیاتی چیست؟
هدف اصلی راهاندازی سامانه مودیان مالیاتی ایجاد شفافیت اقتصادی، جلوگیری از فرار مالیاتی و مبارزه با پولشویی میباشد. در واقع با اجرای این قانون و استفاده از سامانه مودیان مالیاتی، تمام تراکنشهای مالی کسب و کارها قابل ردیابی شده و درآمد واقعی آنها مشخص میشود. این موضوع کمک میکند تا درآمدهای مالیاتی دولت افزایش یافته و عدالت مالیاتی نیز بهتر اجرا گردد.
چه کسانی مشمول قانون سامانه مودیان مالیاتی هستند؟
طبق قانون، تمام اشخاص حقیقی و حقوقی که دارای پرونده مالیاتی هستند، مشمول ثبتنام و استفاده از سامانه مودیان مالیاتی میشوند. این شامل اصناف مختلف، شرکتها، فروشگاهها، پزشکان، مهندسان، مشاوران، کارگاههای تولیدی و کلیه کسب و کارهایی میشود که مشمول مالیات بر درآمد یا مالیات بر ارزش افزوده هستند.
ویژگیهای سامانه مودیان
- اختصاص کارپوشه یا پنل کاربری به هر یک از مودیان
- تبادل اطلاعات به صورت موثر بین مودیان و سازمان مالیاتی
- مرجع نهایی ثبت و صدور و استعلام صورتحسابهای الکترونیکی
- مدیریت این سامانه برعهده سازمان امور مالیاتی کشور می باشد.
- اتصال مودیان به این سامانه توسط هر وسیله ای که حافظه مالیاتی داشته باشد می تواند انجام شود.
کارپوشه یا پنل کاربری مودیان چیست؟
به طور ساده پنل کاربری تنها راه ارتباطی مودی با سازمان مالیاتی می باشد. این پنل برای هر مودی اختصاصی و منحصر به فرد است.
ویژگیهای کارپوشه یا پنل کاربری
- مشاهده کلیه اطلاعات مالی و مالیاتی توسط مودی
- پیگیری فرآیندهای مالیاتی پرونده
- ارائه درخواست های خود به سازمان
کلیه فعالان اقتصادی به عنوان فروشنده کالا یا ارائه دهنده خدمات بایستی پس از ثبت نام و عضویت در سامانه مودیان، برای کلیه فروش ها و خدمات خود مطابق با استانداردهای سازمان امور مالیاتی صورت حساب الکترونیکی صادر و آن را به این سامانه ارسال کنند. این اطلاعات پس از صحت سنجی مبنای محاسبه مالیات بر ارزش افزوده مودیان می باشد. مودیان از طریق این سامانه قادر خواهند بود صورت حسابهای الکترونیکی خود را صادر، مشاهده و تایید کنند.
نکته مهم
مفهوم فعال بودن کارپوشه مودی در سامانه مودیان: از نظر سازمان امور مالیاتی این مودی شرایط لازم برای دریافت مالیات و عوارض ارزش افزوده خریداران را دارد.
به محض از دست دادن این شرایط سازمان بلافاصله کارپوشه او را غیر فعال می کند. به محض غیرفعال شدن کارپوشه کلیه دستگاههای پایانه فروشگاهی مرتبط با او نیز غیرفعال می شود.
چه کسانی باید در سامانه مودیان ثبت نام کنند؟
- اشخاص حقیقی دارای کسب و کار مستقل
- کلیه اشخاص حقوقی و صاحبان کسب و کار
- عرضه کنندگان کالا و خدمات که معاف از مالیات و عوارض هستند
- فعالان اقتصادی که در مناطق ویژه اقتصادی، مناطق آزاد تجاری- صنعتی مستقر هستند و حجم معاملات سالانه آنها از مبلغ پیشنهادی هیات وزیران بیشتر باشد.
فرآیند ثبتنام در سامانه مودیان مالیاتی چگونه است؟
مودیان مشمول باید از طریق سایت سازمان امور مالیاتی کشور وارد بخش سامانه مودیان مالیاتی شوند و مراحل ثبتنام را تکمیل نمایند. این مراحل شامل:
ثبت اطلاعات هویتی
ثبت اطلاعات واحد اقتصادی
ثبت اطلاعات دستگاههای پایانه فروشگاهی یا نرمافزار فروش
دریافت شناسه یکتا از سامانه مودیان مالیاتی
بعد از ثبتنام موفق، مودیان باید از سامانههای فروش متصل به سامانه مودیان مالیاتی استفاده نمایند و اطلاعات فروش خود را به صورت آنلاین ثبت و ارسال کنند.
نکات مربوط به ثبت نام و عضویت در سامانه مودیان:
- شناسه یکتای حافظه مالیاتی به هر حافظه مالیاتی اختصاص داده می شود و منحصر بفرد است و از 6 کاراکتر تشکیل شده است.
- مودیان بایستی برای تمام فروشها و خدمات خود صورتحساب الکترونیکی طبق استانداردهای سازمان امور مالیاتی صادر کنند.
- اگر خریدار مصرف کننده نهایی نباشد بایستی حسابهای خود را از طریق کارپوشه خود مشاهده و تایید کند.
- اگر خریدار مصرف کننده نهایی باشد همان رسید پرداخت وی در حکم صورتحساب الکترونیکی است و دیگر نیازی به تایید در سامانه ندارد.
پایانه فروشگاهی چیست و چه ارتباطی با سامانه مودیان مالیاتی دارد؟
پایانه فروشگاهی (POS) دستگاهی است که اطلاعات فروش را ثبت و به سامانه مودیان مالیاتی ارسال میکند. اما بر خلاف تصور عام، پایانه فروشگاهی فقط دستگاه کارتخوان بانکی نیست. در این قانون، نرمافزار حسابداری، سامانههای فروش اینترنتی و هر سیستمی که امکان ثبت و ارسال اطلاعات فروش را داشته باشد، میتواند به عنوان پایانه فروشگاهی شناخته شود. این پایانهها باید حتماً به سامانه مودیان مالیاتی متصل شوند.
چه اشخاصی بایستی از پایانه فروشگاهی استفاده کنند؟
- کلیه خرده فروشی ها
- کلیه واحدهایی که با مصرف کننده نهایی در ارتباط هستند.
اشخاص فوق هم بایستی در سامانه مودیان عضو شوند و هم از پایانه فروشگاهی استفاده کنند. فعالانی که مستقیما با مصرف کننده نهایی در ارتباط نیستند نیازی ندارند که از پایانه فروشگاهی استفاده کنند.
هنگام استفاده از پایانه های فروشگاهی یا درگاههای پرداخت همان رسید پرداخت صورتحساب الکترونیکی تلقی می شود.
آشنایی با صورتحساب الکترونیکی
صورتحساب سیستمی که دارای ویژگیهای زیر می باشد:
- صدور از طریق سامانه مودیان
- ذخیره اطلاعات صورتحساب در حافظه مالیاتی
- تعیین اقلام مندرج در این صورتحساب طبق نوع کسب و کار توسط سازمان
- شماره منحصر بفرد مالیاتی که شامل 22 کاراکتر و 4 بخش به شرح ذیل می باشد:
– شناسه حافظه مالیاتی شامل 6 کاراکتر
– تاریخ صورتحساب شامل 5 کاراکتر
– سریال صورتحساب شامل 10 کاراکتر
– ارقام کنترلی شامل 1 کاراکتر
صورتحساب الکترونیکی
نوع اول:
این صورتحساب شامل اطلاعات کامل فروشنده، خریدار، کالا، …. می باشد. در این نوع صورتحساب امکان پرداخت نقد و نسیه وجود دارد.
نوع دوم:
این صورتحساب شامل کلیه اطلاعات فروشنده، کالا و خدمات بوده و اطلاعات خریدار در آن ثبت نمی شود. در آن اعتبار مالیاتی ارزش افزوده برای خرید محاسبه نمی شود. این صورتحساب نقدی می باشد و ماننده نوع اول امکان پرداخت نسیه در آن وجود ندارد.
نوع سوم:
این صورتحساب همان رسید پرداخت وجه از طریق درگاه پرداخت یا دستگاه کارتخوان می باشد که شامل اطلاعات مندرج در رسید پرداخت و حداقل مشخصات فروشنده است. اعتبار مالیاتی برای خریدار بابت این صورتحساب محاسبه نمی شود.
صورتحساب کاغذی (غیرالکترونیکی)
تفاوت این صورتحساب با صورتحساب الکترونیکی تنها در اطلاعاتی است که توسط سامانه به صورتحسابها اضافه می شود. مانند شماره منحصر بفرد مالیاتی. این صورتحساب امکان پرداخت نسیه نداشته و نقدی می باشد.
فرآیند ثبت معاملات، صدور و استعلام صورتحساب ها
مودیان و فعالان اقتصادی بایستی صورتحسابهای خود را طی 30 روز تایید یا رد کرده و در صورتی که اقدامی برای تایید یا رد آن نکنند به منزله تایید صورتحساب می باشد.
محاسبه مالیات بر ارزش افزوده صورتحساب ها
دوره محاسبه مالیات سه ماهه می باشد بشرح ذیل:
مالیات فروش > مالیات خرید (اعتبار مالیاتی): واریز مابه تفاوت به حساب سازمان طبق مقررات
مالیات فروش < مالیات خرید (اعتبار مالیاتی): استرداد ما به تفاوت از طرف سازمان یا انتقال به عنوان اعتبار مالیاتیبه دوره بعد
آشنایی با حافظه مالیاتی
ابزاری جهت تبادل اطلاعات بین سامانه مودیان و پایانه فروشگاهی که دارای شناسه یکتا شامل 6 کاراکتر می باشد. هم به شکل سخت افزاری و هم نرم افزاری است.
آشنایی با شرکتهای معتمد ارائه کننده خدمات مالیاتی
شرکتهای حقوقی دارای مجوز و پروانه هستند که از طرف سازمان امور مالیاتی تعیین شده اند. هدف از انتخاب این شرکتها کمک به مودیان در انجام امور مربوط به سامانه مودیان می باشد. وطایف این شرکتها عبارتند از:
- دریافت استعلام های مورد نیاز
- مشاوره های فنی و غیر مالیاتی
- ارائه آموزش های لازم در زمینه سامانه مودیان
- نصب و راه اندازی، پشتیبانی پایانه های فروشگاهی
- تامین تجهیزات مورد نیاز صدور صورتحساب الکترونیکی
- صدور و ارسال اطلاعات صورتحساب های الکترونیکی به سامانه مودیان
نکته مهم: مودیان می توانند به صورت مستقیم و بدون کمک شرکتهای معتمد صورتحسابهای خود را ارسال کنند و امور مربوط به سامانه مودیان را انجام دهند. در صورتی که مودی با شرکتهای معتمد قرارداد همکاری داشته باشد چنانچه در ارسال اطلاعات به سازمان نقص یا خطایی رخ دهد مسئولیت کامل این نقص یا خطا بر عهده شرکت معتمد بوده و هیچ گونه جریمه ای متوجه مودی نخواهد بود.
فهرست شرکتهای معتمد را جهت دانلود در لینک زیر قرار داده ایم.
مزایای استفاده از قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان
1- عدم نیاز به ارسال اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده:
با ثبت کلیه اطلاعات خرید و فروش در سامانه مودیان و صدور و ارسال صورتحساب از طریق سامانه و محاسبه مالیات بر ارزش افزوده به صورت خودکار، نیازی به ارسال اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده نیست.
2- عدم نیاز به ارسال گزارش معاملات فصلی:
در صورتی که مودیان صورتحسابهای خود را از طریق سامانه مودیان ارسال کنند دیگر نیازی به درج اطلاعات در سامانه معاملات فصلی نیست. این موضوع در حال حاضر مشمول مودیانی است که عضو سامانه هستند.
3- عدم نیاز به ارائه دفاتر و اسناد و مدارک:
مطابق با قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان در صورتی که مودی دو شرط زیر را رعایت کند دیگر نیازی به ارائه دفاتر و اسناد و مدارک، طبق قوانین مربوط به مالیات های مستقیم و مالیات بر ارزش افزوده نیست.
شروط لازم:
- بکارگیری نرم افزارهای حسابداری مورد تایید کارگروه راهبری سامانه مودیان
- رعایت کلیه اصول و قواعد قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان
4- ممنوعیت مراجعه به محل کسب و کار مودیان و درخواست اسناد و مدارک جهت رسیدگی:
تنها در موارد ذیل ماموران مالیاتی می توانند برای رسیدگی به محل کسب و کار مودیان مراجعه و درخواست اسناد و مدارک از آنها داشته باشند:
- عدم صدور صورتحساب
- پنهان کردن فعالیت یا درآمد
- مقدار و اقلام صورتحساب از میزان واقعی کمتر یا بیشتر باشد.
جز در موارد فوق در مابقی موارد فرض بر این است که اطلاعات درج شده توسط مودی صحیح می باشد
5- عدم رسیدگی به اظهارنامه مالیاتی مودیان:
در صورتی که مودیان کلیه قوانین مندرج در قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان را رعایت کرده باشند و هیچ گونه تخلفی را مرتکب نشده باشند، سازمان مالیاتی اطلاعات مندرج در اظهارنامه عملکرد آنها را با داده های موجود در پایگاه داده سازمان مطابقت داده و در صورتی که مغایرتی که وجود نداشته باشد آن را قبول و مبنای محاسبه مالیات قرار می دهد.
سازمان مالیاتی برای اینکه مطمئن شود از صحت اطلاعات درج شده در سامانه مودیان به صورت تصادفی 2/5 درصد از مودیان را انتخاب و دفاتر آنان را مطالبه و برای بررسی اسناد و مدارک به محل کار آنها مراجعه می کند.
6- وجود محدودیت در صورتحساب الکترونیکی صادر شده:
طبق این قانون در جمع مبالغ صورتحسابهای ارسال شده محدودیت بشرح ذیل وجود دارد:
جمع صورتحسابهای صادر شده نباید از سه برابر فروش اظهارشده در دوره مشابه سال قبل بیشتر باشد.
جمع صورتحسابهای صادر شده برای واحدهای جدید التاسیس یا واحدهایی که سابقه مالیاتی نداشته اند، نباید بیشتر از سه برابر معافیت سالانه موضوع ماده 101 قانون مالیات های مستقیم باشد.
نکته مهم: اگر جمع صورتحسابهای صادرشده بیشتر از میزان گفته شده باشد باشد مودیان بایستی مالیات بر ارزش افزوده متعقله را پرداخت کرده یا تعیین ترتیب پرداخت بدهی مالیاتی یا ارائه تضامین کافی خواهد بود، در غیر این صورت به صورتحساب الکترونیکی صادرشده اعتبار مالیاتی تعلق نمی گیرد.
7- ثبت اطلاعات در سامانه مودیان شرط دریافت هرگونه مجوز و پروانه کاری است.
طبق قوانین پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان کلیه فعالیتهای زیر بشرط رعایت این قانون و ثبت اطلاعات در سامانه مودیان توسط مراجع ذیصلاح امکان پذیر است:
- فرایند صدور، تجدید، تمدید، اصلاح یا ابطال پروانه کسب و کار
- کارت بازرگانی و مجوز فعالیتهای اقتصادی
- فرایند شروع فعالیت اقتصادی جدید
- تغییر نوع فعالیت
- تغییر مالک یا مالکان
- تغییر مکان و سایر تغییرات مرتبط با کسب و کار
نقش نرم افزار حسابداری در سهولت کار با سامانه مودیان
با توجه به مطالب فوق و درجه اهمیتی که سامانه مودیان برای صاحبان کسب و کار دارد یکی از ابزارهایی که می تواند در امور مربوط به سامانه مودیان بسیار موثر و کمک کننده باشد استفاده از یک نرم افزار حسابداری قدرتمند و مطابق با قوانین سامانه مودیان است. یکی از نرم افزارهایی که در این زمینه بسیار پیشرفت چشمگیری داشته است نرم افزار حسابداری آنلاین لیام می باشد. با استفاده از نرم افزار حسابداری آنلاین لیام براحتی و بسهولت می توانیم همزمان با ثبت و صدور صورتحساب آن را به سامانه مودیان ارسال کنیم. سپس در سامانه صورتحسابهای ارسال شده از طریق نرم افزار را تایید کنیم.
دوستان و همراهان گرامی ما همیشه کنار شما هستیم و شما را از صفر تا صد اخبار مطلع می کنیم.
جمع بندی
همانطور که در این مطلب خواندیم، اجرای قانون مالیاتی پایانه های فروشگاهی در سامانه مودیان، شما را از پیچیدگی های سابق در ثبت و ارسال فاکتورها به سامانه مودیان راحت خواهد کرد. همچنین استفاده و برخوداری از یک نرم افزار حسابداری مناسب که قابلیت اتصال به سامانه مودیان را دارد میتواند به شما بابت ثبت فاکتورها و اسناد مالی در این سامانه به درستی کمک کند و کار شما را آسان و راحت کند.
برای درک و سنجش کیفیت نرم افزار حسابداری لیام از شما دعوت می کنیم تا از دمو رایگان نرم افزار حسابداری لیام استفاده کنید.
همچنین برای دریافت مشاوره رایگان می توانید با شماره تماس 91301446-021 تماس بگیرید.






11 پاسخ
سلام
ممنون بابت مقاله خوبتون
در خصوص ثبت نام در سامانه مودیان نیز راهنمایی کنید
با تشکر
برای آموزش ثبت نام در سامانه مودیان و دریافت گواهی csr می تونید از این ویدئوی استفاده کنید
https://www.aparat.com/v/pXR63
سلام
لطفا در مورد سازگاری نرم افزار لیام با سامانه مودیان بیشتر توضیح بدید.
این سازگاری به چه نحوی هست؟
ممنون
با سلام
نه تنها لیام با سامانه مودیان کاملا سازگار است ، بلکه در هنگام آپدیت هایی که توسط سامانه مودیان ارائه می شود، تغییرات مورد نیاز در کوتاه ترین زمان ممکن توسط برنامه نویسان خبره لیام اعمال می گردد.
سلام
از کدام قسمت نرم افزار می توان به سامانه مودیان وصل شد؟؟؟
از قسمت تنظیمات باید کد csr رو در نرم افزار وارد کنید ، در قسمت تعریف محصولات شناسه رو ثبت کنید و بعد از این از همون قسمت فاکتورها می تونید ارسال به سامانه داشته باشید، از این ویدئو هم می تونید استفاده کنید https://www.aparat.com/v/0xOQ9
سلام ضمن تشکر قسمت ارتباط با سامانه مودیان را
پیدا نکردم.
سلام می تونید از طریق لینک این ویدئو آموزش کاملش رو ببینید
شما کانال تلگرام هم دارین؟
با سلام
بله
آدرس کانال تلگرام: https://t.me/liyam_acc