راهنمای کامل سامانه مودیان مالیاتی و قوانین پایانه های فروشگاهی

یکی از بحث های داغ که امروزه تبدیل به یک دغدغه برای تمام مودیان مالیاتی، صاحبان کسب و کار، مدیران، حسابداران و … شده است بحث مربوط به قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان می باشد. سوالات زیادی برای تمام صاحبان کسب و کار مطرح شده است. به همین منظور بر آن شدیم تا در این مقاله درباره چرایی و چگونگی این قانون و روش اجرای آن صدها نکته را برای شما عزیزان بیان کنیم. این مقاله را به صورت ساده بیان کرده ایم تا تمام عزیزان حتی آنهایی که دانش حسابداری و مالیاتی ندارند بتوانند از آن بهره ببرند.

مقدمه

تاریخ تصویب قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان توسط مجلس شورای اسلامی 21 مهرماه 1398 و تاریخ چاپ آن در روزنامه رسمی کشور 16 آبانماه 1398 می باشد. ولی متاسفانه یا خوشبختانه این قانون هنوز تا به امروز اجرا نشده است. اما طبق پیش بینی های انجام شده توسط سازمان امور مالیاتی و لوایحی که بابت ثبت نام مودیان صادر شده است از سال 1402 اجرای این قانون الزامی می باشد. پس از تصویب این قانون برای اجرای موثر آن امروزه در سازمان امور مالیاتی سامانه مودیان فراهم شده است.

این قانون دارای 6 فصل و 29 ماده و 28 تبصره می باشد:

دوستان عزیز برای راحتی شما اصل این مواد به همراه تبصره ها در انتهای مقاله قرار داده شده است تا شما عزیزان براحتی آن را دانلود کنید.

معرفی سامانه مودیان

اولین سوالی که مطرح می شود این است که سامانه مودیان چیست؟ سامانه مودیان سامانه ای است مانند بسیاری سامانه دیگر که امروزه برای صاحبان مشاغل راه اندازی شده است از جمله سامانه جامع تجارت، سامانه انبارها، …. . این سامانه توسط سازمان امور مالیاتی طراحی شده است و جهت تبادل اطلاعات موثر بین مودی و سازمان امور مالیاتی کشور می باشد.

یکی از مزایای این قانون این است که به محض اجرایی شدن آن مالیات بر ارزش افزوده مودیان براساس صورتحسابهای ارسال شده به این سامانه محاسبه می گردد.

ویژگیهای سامانه مودیان

• اختصاص کارپوشه یا پنل کاربری به هر یک از مودیان
• تبادل اطلاعات به صورت موثر بین مودیان و سازمان مالیاتی
• مرجع نهایی ثبت و صدور و استعلام صورتحسابهای الکترونیکی
• مدیریت این سامانه برعهده سازمان امور مالیاتی کشور می باشد.
• اتصال مودیان به این سامانه توسط هر وسیله ای که حافظه مالیاتی داشته باشد می تواند انجام شود.

کارپوشه یا پنل کاربری مودیان چیست؟

به طور ساده پنل کاربری تنها راه ارتباطی مودی با سازمان مالیاتی می باشد. این پنل برای هر مودی اختصاصی و منحصر به فرد است.

ویژگیهای کارپوشه یا پنل کاربری

• مشاهده کلیه اطلاعات مالی و مالیاتی توسط مودی
• پیگیری فرآیندهای مالیاتی پرونده
• ارائه درخواست های خود به سازمان

کلیه فعالان اقتصادی به عنوان فروشنده کالا یا ارائه دهنده خدمات بایستی پس از ثبت نام و عضویت در سامانه مودیان، برای کلیه فروش ها و خدمات خود مطابق با استانداردهای سازمان امور مالیاتی صورت حساب الکترونیکی صادر و آن را به این سامانه ارسال کنند. این اطلاعات پس از صحت سنجی مبنای محاسبه مالیات بر ارزش افزوده مودیان می باشد. مودیان از طریق این سامانه قادر خواهند بود صورت حسابهای الکترونیکی خود را صادر، مشاهده و تایید کنند.

نکته مهم

مفهوم فعال بودن کارپوشه مودی در سامانه مودیان: از نظر سازمان امور مالیاتی این مودی شرایط لازم برای دریافت مالیات و عوارض ارزش افزوده خریداران را دارد.

به محض از دست دادن این شرایط سازمان بلافاصله کارپوشه او را غیر فعال می کند. به محض غیرفعال شدن کارپوشه کلیه دستگاههای پایانه فروشگاهی مرتبط با او نیز غیرفعال می شود.

چه کسانی باید در سامانه مودیان ثبت نام کنند؟

• اشخاص حقیقی دارای کسب و کار مستقل
• کلیه اشخاص حقوقی و صاحبان کسب و کار
• عرضه کنندگان کالا و خدمات که معاف از مالیات و عوارض هستند
• فعالان اقتصادی که در مناطق ویژه اقتصادی، مناطق آزاد تجاری- صنعتی مستقر هستند و حجم معاملات سالانه آنها از مبلغ پیشنهادی هیات وزیران بیشتر باشد.

نحوه ثبت نام در سامانه مودیان

1. ورود به سایت my.tax.gov.ir
2. ورود به پنل ثبت نام و درج اطلاعات اولیه
3. ایجاد کارپوشه اختصاصی
4. پس از ورود به کارپوشه دریافت شناسه یکتای حافظه مالیاتی

نکات مربوط به ثبت نام و عضویت در سامانه مودیان:

• شناسه یکتای حافظه مالیاتی به هر حافظه مالیاتی اختصاص داده می شود و منحصر بفرد است و از 6 کاراکتر تشکیل شده است.
• مودیان بایستی برای تمام فروشها و خدمات خود صورتحساب الکترونیکی طبق استانداردهای سازمان امور مالیاتی صادر کنند.
• اگر خریدار مصرف کننده نهایی نباشد بایستی حسابهای خود را از طریق کارپوشه خود مشاهده و تایید کند.
• اگر خریدار مصرف کننده نهایی باشد همان رسید پرداخت وی در حکم صورتحساب الکترونیکی است و دیگر نیازی به تایید در سامانه ندارد.

آشنایی با مفهوم پایانه فروشگاهی

پایانه فروشگاهی می تواند سخت افزار یا نرم افزاری باشد مانند رایانه، دستگاه کارتخوان یا همان دستگاه پوز، درگاه پرداخت الکترونیکی یا سیستمهای مکانیزه فروشگاهی که کلیه فعالیتها، فروش ها و تراکنشهای مودی را از طریق حافظه مالیاتی به سامانه مودیان منتقل کرده و در پنل کاربری مودی ثبت می کند. همچنین این پایانه ها بایستی بتواند صورتحساب الکترونیکی صادر کند.

چه اشخاصی بایستی از پایانه فروشگاهی استفاده کنند؟

• کلیه خرده فروشی ها
• کلیه واحدهایی که با مصرف کننده نهایی در ارتباط هستند.

اشخاص فوق هم بایستی در سامانه مودیان عضو شوند و هم از پایانه فروشگاهی استفاده کنند. فعالانی که مستقیما با مصرف کننده نهایی در ارتباط نیستند نیازی ندارند که از پایانه فروشگاهی استفاده کنند.

هنگام استفاده از پایانه های فروشگاهی یا درگاههای پرداخت همان رسید پرداخت صورتحساب الکترونیکی تلقی می شود.

آشنایی با صورتحساب الکترونیکی

صورتحساب سیستمی که دارای ویژگیهای زیر می باشد:

• صدور از طریق سامانه مودیان
• ذخیره اطلاعات صورتحساب در حافظه مالیاتی
• تعیین اقلام مندرج در این صورتحساب طبق نوع کسب و کار توسط سازمان
• شماره منحصر بفرد مالیاتی که شامل 22 کاراکتر و 4 بخش به شرح ذیل می باشد:
          – شناسه حافظه مالیاتی شامل 6 کاراکتر
          – تاریخ صورتحساب شامل 5 کاراکتر
          – سریال صورتحساب شامل 10 کاراکتر
          – ارقام کنترلی شامل 1 کاراکتر

صورتحساب الکترونیکی

نوع اول:

این صورتحساب شامل اطلاعات کامل فروشنده، خریدار، کالا، …. می باشد. در این نوع صورتحساب امکان پرداخت نقد و نسیه وجود دارد.

نوع دوم:

این صورتحساب شامل کلیه اطلاعات فروشنده، کالا و خدمات بوده و اطلاعات خریدار در آن ثبت نمی شود. در آن اعتبار مالیاتی ارزش افزوده برای خرید محاسبه نمی شود. این صورتحساب نقدی می باشد و ماننده نوع اول امکان پرداخت نسیه در آن وجود ندارد.

نوع سوم:

این صورتحساب همان رسید پرداخت وجه از طریق درگاه پرداخت یا دستگاه کارتخوان می باشد که شامل اطلاعات مندرج در رسید پرداخت و حداقل مشخصات فروشنده است. اعتبار مالیاتی برای خریدار بابت این صورتحساب محاسبه نمی شود.

صورتحساب کاغذی (غیرالکترونیکی)

تفاوت این صورتحساب با صورتحساب الکترونیکی تنها در اطلاعاتی است که توسط سامانه به صورتحسابها اضافه می شود. مانند شماره منحصر بفرد مالیاتی. این صورتحساب امکان پرداخت نسیه نداشته و نقدی می باشد.

فرآیند ثبت معاملات، صدور و استعلام صورتحساب ها

مودیان و فعالان اقتصادی بایستی صورتحسابهای خود را طی 30 روز تایید یا رد کرده و در صورتی که اقدامی برای تایید یا رد آن نکنند به منزله تایید صورتحساب می باشد.

محاسبه مالیات بر ارزش افزوده صورتحساب ها

دوره محاسبه مالیات سه ماهه می باشد بشرح ذیل:

مالیات فروش > مالیات خرید (اعتبار مالیاتی): واریز مابه تفاوت به حساب سازمان طبق مقررات

مالیات فروش < مالیات خرید (اعتبار مالیاتی): استرداد ما به تفاوت از طرف سازمان یا انتقال به عنوان اعتبار مالیاتیبه دوره بعد

آشنایی با حافظه مالیاتی

ابزاری جهت تبادل اطلاعات بین سامانه مودیان و پایانه فروشگاهی که دارای شناسه یکتا شامل 6 کاراکتر می باشد. هم به شکل سخت افزاری و هم نرم افزاری است.

آشنایی با شرکتهای معتمد ارائه کننده خدمات مالیاتی

شرکتهای حقوقی دارای مجوز و پروانه هستند که از طرف سازمان امور مالیاتی تعیین شده اند. هدف از انتخاب این شرکتها کمک به مودیان در انجام امور مربوط به سامانه مودیان می باشد. وطایف این شرکتها عبارتند از:

• دریافت استعلام های مورد نیاز
• مشاوره های فنی و غیر مالیاتی
• ارائه آموزش های لازم در زمینه سامانه مودیان
• نصب و راه اندازی، پشتیبانی پایانه های فروشگاهی
• تامین تجهیزات مورد نیاز صدور صورتحساب الکترونیکی
• صدور و ارسال اطلاعات صورتحساب های الکترونیکی به سامانه مودیان

نکته مهم: مودیان می توانند به صورت مستقیم و بدون کمک شرکتهای معتمد صورتحسابهای خود را ارسال کنند و امور مربوط به سامانه مودیان را انجام دهند. در صورتی که مودی با شرکتهای معتمد قرارداد همکاری داشته باشد چنانچه در ارسال اطلاعات به سازمان نقص یا خطایی رخ دهد مسئولیت کامل این نقص یا خطا بر عهده شرکت معتمد بوده و هیچ گونه جریمه ای متوجه مودی نخواهد بود.

فهرست شرکتهای معتمد را جهت دانلود در لینک زیر قرار داده ایم.