حسابداری و تعیین وظایف حسابدار نقش بسیار حیاتی در مدیریت هر سازمان و شرکت ایفا می‌کنند. این حوزه‌ها نه تنها به تسهیل ردیابی و ثبت دقیق تراکنش‌های مالی کمک می‌کنند، بلکه در ارائه اطلاعات مهم و تصمیم‌گیری‌های استراتژیک نیز اساسی می‌باشند. در این مقاله به بررسی شرح وظایف حسابداری و مالی می‌پردازیم.
حسابدار کیست؟
قبل از بررسی شرح وظایف حسابدار ، بهتر است ابتدا نگاهی به وظایف حسابدار بی‌اندازیم. به‌طورکلی حسابدار در جهان امروزه نه تنها باید دارای مهارت‌های عالی حسابداری و توانایی حل مسائل باشد، بلکه این شغل نیازمند هماهنگی و ارتباط موثر با افراد دیگر است. او به عنوان نماینده‌ای از یک سازمان، مسئول ثبت دقیق تراکنش‌های تجاری و گزارش دقیق اطلاعات مالی به مدیریت می‌باشد.
مهارت‌های مورد نیاز برای انجام وظایف حسابداری
مهارت‌های حسابداری به دلیل دامنه وسیع وظایف حسابدار و مسئولیت‌ها، نقش بسیار اساسی در این حرفه ایفا می‌کنند. حسابداران علاوه بر ویژگی‌های کلیدی مانند دقت، مهارت‌های مالی قوی و درک عمیق از اخلاق تجاری، به چندین تخصص مختلف نیاز دارند. این حرفه نه تنها از حسابداران می‌خواهد تا اصول حسابداری را بشناسند، بلکه به تخصصی بودن در زمینه‌هایی مانند تهیه اظهارنامه مالیاتی، تحقیق در مورد کلاهبرداری مالی و غیره نیز نیاز دارد.
برای داشتن یک عملکرد بهتر در حرفه حسابداری و دستیابی به رضایت شغلی و موفقیت، لازم است که بیشترین مهارت‌های حسابداری را برای اجرای بهتر انواع وظایف حسابداری مختلف داشته باشید. در ادامه، به چهار مهارت پایه و اساسی که به پیشرفت در حرفه حسابداری کمک می‌کنند، اشاره می‌شود.
وظایف حسابدار – مهارت کار با اکسل
اگرچه شرکت‌ها از انواع مختلف ابزار نرم‌افزاری برای انجام وظایف خود استفاده می‌کنند، باید توجه داشت که برنامه اکسل به دلیل سهولت استفاده، انعطاف پذیری و استحکام خود، همچنان به عنوان یک ابزار کاربردی برای حسابداران محسوب می‌شود. این برنامه به عنوان یک ابزار کلیدی به منظور یادگیری اصول و مفاهیم حسابداری نیز به کار می‌رود.
وظایف حسابدار – مهارت ارتباطی
به عنوان یک حسابدار ماهر، مهارت برقراری ارتباط با همکاران یا مشتریان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. افرادی که با آنها ارتباط برقرار می‌کنید، ممکن است به اندازه کافی آگاهی از اعداد و مفاهیم حسابداری نداشته باشند.
بنابراین، از طریق مکالمات تلفنی، ایمیل یا جلسات حضوری با بخش‌های دیگر، انتقال اطلاعات به صورت روشن و مختصر نه تنها اعتبار و حرفه‌ای بودن شما را نشان خواهد داد، بلکه در بهبود اجرای بهتر وظایف حسابداری نیز مؤثر خواهد بود.
وظایف حسابدار – مهارت تحلیلی
یکی از مهمترین توانایی‌های یک حسابدار، قابلیت تفسیر داده‌های مالی، تحلیل جزئیات و برقراری ارتباط بین این اطلاعات و بخش‌های مختلف سازمان است.
حسابدار نیاز دارد اطلاعات را به شکل جزئی تجزیه و تحلیل کند تا چالش‌هایی که در مقابل سازمان قرار دارد را شناسایی کند و سپس از یک رویکرد یکپارچه برای ارائه راه‌حل‌های مؤثر به منظور برطرف کردن آن چالش‌ها استفاده کند. اگر به دنبال یافتن بهترین آموزش حسابداری در تهران هستید، حتماً مهارت‌های تحلیلی که ممکن است در آنجا یاد بگیرید را بررسی کنید.
وظایف حسابدار – مهارت مدیریت زمان
بسیاری از حسابداران به صورت همزمان برای چندین مشتری فعالیت می‌کنند و ممکن است به پروژه‌های مالی مختلف نیز مشغول باشند. حسابدار باید با مهارت مدیریت زمان، توانایی داشته باشد تا ساعات خود را بین انجام پروژه‌های مالی و کار حسابداری برای مشتریانش به بهترین شکل تخصیص دهد.
بنابراین، مدیریت زمان نقش حیاتی دارد و اهمیت دارد که کارها در مدت زمان تعیین شده به بهترین نحو انجام شود.
بیشتر بخوانید: نرم افزار حسابداری
زیرشاخه‌های حسابداری و نکات کلیدی در وظایف حسابداری
قبل از بررسی شرح وظایف مالی و حسابداری بهتر است ابتدا با زیر شاخه‌های حسابداری آشنا شویم. در حسابداری، یادگیری در هریک از گرایش‌ها به همراه علاقه، پشتکار، و تلاش، پیش‌زمینه‌ای را برای موفقیت و کسب درآمد قابل توجه فراهم می‌کند. در زیر به برخی از گرایش‌های محبوب حسابداری اشاره کرده‌ایم. با ما همراه باشید.
وظایف حسابدار – حسابرسی
حسابرسی، یک گرایش کلیدی در حسابداری است که در دو مرحله مختلف حساب‌های مالی شرکت‌ها یا موسسات را بررسی می‌کند. این فرایند شامل مرحله اول توسط حسابداران داخلی شرکت و مرحله دوم توسط حسابرسان خارجی ماهر می‌شود.
وظایف حسابداری – حسابداری مالی
فردی که در این حوزه فعالیت می‌کند، مسئولیت تنظیم ترازنامه‌ها و گزارش‌های سود و زیان برای تمامی فعالیت‌های شرکت را بر عهده دارد.
وظایف حسابداری – حسابداری مدیریتی
حسابداری مدیریتی، یک گرایش نوظهور در حسابداری است که نقش مهمی در تصمیم‌گیری و شکل‌گیری آینده یک سازمان ایفا می‌کند. افراد این حوزه، وظیفه پشتیبانی از تصمیمات سازمان را به عهده دارند.
وظایف حسابداری – حسابداری بازرگانی
افرادی که در این حوزه تحصیل می‌کنند، باید در زمینه‌هایی مانند بورس، گمرک، معاملات داخلی و خارجی و نحوه کار با ماشین‌های اداری مهارت داشته باشند. این افراد می‌توانند در شرکت‌های بازرگانی به کار گرفته شوند.
وظایف حسابداری – حسابداری مالیاتی
افراد در این حوزه مسئول محاسبه مالیات بر درآمد شرکت‌های مختلف هستند و می‌توانند در ادارات مالیاتی استخدام شوند.
وظایف حسابداری – حسابداری صنعتی
افراد فارغ‌التحصیل از این گرایش می‌توانند در صنایع و شرکت‌های صنعتی مختلف به کار گرفته شوند، وظیفه قیمت‌گذاری کالاهای تولید شده در هر صنعت را بر عهده دارند.
مسئول امور مالی کیست؟
کارشناس مالی، یکی از شغل‌های اساسی و پرتقاضا در حوزه کسب و کار است. این حرفه در زمینه مسائل مالی، حسابداری و مدیریت دارایی‌ها تخصص دارد. افراد این حوزه مسئول جمع‌آوری، تحلیل و تفسیر اطلاعات مالی بوده و از این اطلاعات برای اتخاذ تصمیمات مالی استفاده می‌نمایند.
افرادی که به عنوان کارشناس مالی فعالیت می‌کنند، باید دارای مهارت‌های تحلیلی و ریاضی، توانایی حل مسائل، مهارت‌های ارتباطی و مدیریت زمان باشند. اکثر متخصصان این حوزه معتقدند که برای یک کارشناس مالی، تیپ شخصیتی ENTJ یا برونگرا با ویژگی‌های شهودی، متفکر و قضاوت کننده مناسب است. هرچند برخی نیز تیپ درونگرا را مناسب این شغل می‌دانند. با این حال، ما باور داریم که ویژگی‌های شخصیتی مناسب برای این حرفه یک ترکیب متوازن از ویژگی‌های شخصیتی درونگرا و برونگرا می‌باشد.
بیشتر بخوانید: نرم افزار حسابداری ابری
مهارت‌های مورد نیاز برای امور مالی
کارشناسان مالی برای موفقیت در حرفه‌ی خود، نیازمند مهارت‌های متنوع و گسترده هستند که با تجربه و آموزش قابل توسعه هستند. برای دستیابی به موفقیت در حوزه کارشناسی مالی، این مهارت‌ها حائز اهمیت می‌باشند:
1. مهارت ریاضی:
کارشناسان مالی برنامه‌های بودجه‌ریزی، سرمایه‌گذاری‌ها، و تصمیمات مالی انجام می‌دهند؛ بنابراین، دارا بودن مهارت ریاضی امری ضروری برای این حرفه است.
2. تحلیل داده:
تحقیقات و بررسی مستمر اطلاعات مالی، بخشی اساسی از وظایف یک کارشناس مالی محسوب می‌شود. این تحلیل‌ها اطلاعات بروز، تغییرات بازار، و مسیرهای مختلف را درک کرده و تصمیم‌گیری‌های موفق را تسهیل می‌کند.
3. سازمان‌دهی:
کارشناسان مالی باید بتوانند با مشتریان مختلف و اطلاعات حساس آنها به‌خوبی برخورد کنند. برنامه‌ریزی زمانی دقیق و مرتبط با سازمان‌دهی پرونده‌های مالی از اهمیت بالایی برخوردار است.
4. خدمات مشتری:
حفظ اعتماد مشتریان و ارائه‌ی برنامه‌های مالی جذاب نیازمند مهارت‌های خدمات مشتری است. این شامل گوش‌دادن فعّال، مهربانی و همدلی با مشتریان می‌شود.
5. ارائه:
ارائه برنامه‌های مالی مشخص و جذاب نیازمند تعیین بودجه و برنامه‌ریزی دقیق است. متخصصان با استفاده از تکنیک‌های فروش و مهارت‌های سخنوری برجسته، می‌توانند گزینه‌های جذاب را به مشتریان ارائه دهند.
زیرشاخه‌های امور مالی
قبل از بررسی شرح وظایف مالی و حسابداری بهتر است ابتدا با زیر شاخه‌های امور مالی آشنا شویم. مباحث مالی یک شاخه از حوزه‌ی اقتصاد را تشکیل می‌دهند. اقتصاد، با مسائلی همچون عرضه و تقاضا، هزینه‌ها، سود، تولید و مصرف و سایر موارد ارتباط دارد. ارتباط میان علم اقتصاد و مدیریت مالی را می‌توان در دو زمینه کلان اقتصاد، یعنی اقتصاد خرد و اقتصاد کلان، شرح داد.
در زمینه اقتصاد خرد، تصمیمات مالی افراد و شرکت‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرد. این حوزه به تدوین استراتژی‌های عملیاتی بهینه برای شرکت‌ها مرتبط است، که این استراتژی‌ها شامل حداکثرسازی سود، قیمت‌گذاری محصولات، ارزش‌گذاری دارایی‌ها و سایر موضوعات می‌شوند. تحلیل حاشیه از اصول اساسی اقتصاد خرد است که در مدیریت مالی به‌کار می‌رود.
از سوی دیگر، اقتصاد کلان با مجموعه اقتصادی که یک شرکت در آن فعالیت می‌کند، سر و کار دارد. این زمینه به ساختار نهادی سیستم بانکی، بازارهای پول و سرمایه، سیاست‌های پولی و مالی و سایر مسائل اقتصادی مرتبط می‌شود. بنابراین، مدیران مالی باید از تأثیرات وسیع اقتصادی بر تصمیم‌گیری‌های تجاری آگاه باشند.
حسابداری و امور مالی به نحوی با هم پیوند دارند که حسابداری به عنوان ورودی مهمی در فرآیند تصمیم‌گیری مالی تلقی می‌شود. حوزه حسابداری با ثبت معاملات تجاری سر و کار دارد، اطلاعات آنها را تولید کرده و به طرف‌های مختلف گزارش می‌دهد. نتیجه نهایی حسابداری در صورتهای مالی از جمله حساب سود و زیان، ترازنامه و صورتهای تغییرات وضعیت مالی است. این اطلاعات به مدیران مالی در ارزیابی عملکرد گذشته و جهت گیری آینده کمک می‌کند، از جمله تصمیماتی همچون پرداخت مالیات و غیره.
با عرصه تولید نیز امور مالی در ارتباط نزدیکی قرار دارد. هر تغییر در فرآیند تولید ممکن است نیاز به بودجه اضافی داشته باشد و این نیاز به ارزیابی و تامین مالی از سوی مدیران مالی می‌خواهد.
ارتباط میان امور مالی و بازاریابی نیز از نظر عملکردی حیاتی است. فعالیت‌های بازاریابی همچون توسعه محصولات جدید، ارتقای فروش، کانال‌های توزیع و تبلیغات نیاز به بودجه اضافی دارند و بر جریان‌های نقدی شرکت تأثیر می‌گذارند. بنابراین، آشنایی مدیران مالی با اصول اساسی بازاریابی امری حیاتی است.
در زمینه روش‌های مالی و کمی، مدیریت مالی و تکنیک‌های کمی همگنند. برنامه ریزی خطی، احتمال، تکنیک‌های تنزیل و ارزش فعلی در تجزیه و تحلیل مسائل پیچیده مدیریت مالی نقش مؤثری دارند. این ابزارها به‌طور غیرمستقیم با تصمیم‌گیری روزانه مدیران مالی در ارتباط هستند.
امور مالی و بهای تمام شده نیز در استراتژی‌ها و بهره‌وری یک شرکت تأثیرگذار است و مدیران مالی باید با ابزارها و تکنیک‌های مناسب برای کنترل هزینه‌ها آشنا باشند.
در پایان، دانش کامل از حقوق، قوانین شرکتی، قوانین تجاری و دیگر مسائل مرتبط با امور حقوقی اهمیت زیادی در محیط کسب‌وکار دارد و مدیران مالی باید این اطلاعات را در تصمیم‌گیری‌های مالی و مدیریتی خود به‌کار ببرند.
یک مدیر مالی باید دانش قوی‌ای در حوزه مالیات، چه به شکل مستقیم و چه به شکل غیر مستقیم، داشته باشد زیرا همه تصمیمات مالی احتمالاً تأثیرات مالیاتی دارند. برنامه‌ریزی مالیاتی یکی از وظایف اصلی یک مدیر مالی است و برخی از تصمیمات تجاری اساساً بر اساس اقتصاد مالیاتی اتخاذ می‌شوند. مدیر مالی باید توانایی ارزیابی مزایای مالیاتی را قبل از تعهد هزینه‌ها داشته باشد، و از ابزارهایی همچون ارزش فعلی سپر مالیاتی در تصمیمات سرمایه‌گذاری استفاده کند.
در حوزه مالی و مدیریت خزانه داری، خزانه داری به عنوان یک مرکز انتفاعی مهم شناخته شده و مدیران مالی باید با موفقیت به بهینه‌سازی جریان‌های نقدی، سرمایه‌گذاری‌های مناسب، پیش‌بینی و مدیریت بدهی دارایی‌های قضایی مشغول باشند. این همچنین شامل مدیریت ریسک قیمت و نرخ ارز از طریق ابزارهای مشتقه است.
در زمینه مالی و بانکی، بازارهای سرمایه جهانی تغییرات زیادی را تجربه کرده‌اند و امروزه خدمات مالی با نوآوری بیشتری ارائه می‌شوند. مدیران مالی باید با تغییرات در خدمات بانکی و محصولات آن آشنا باشند و توانایی انتخاب بهینه‌ترین گزینه برای شرکت‌هایشان را داشته باشند.
در حوزه بیمه، مدیران مالی نقش مهمی در ارزیابی و تعیین الزامات بیمه تجاری، انتخاب محصولات و بیمه‌گذاران، و مدیریت خسارت دارند. آنها باید توانایی تحلیل کاربرد محصولات بیمه را بر اساس نیازها و بهره‌وری هزینه داشته باشند.
در زمینه مالی بین المللی، بازارهای سرمایه به صورت یکپارچه جهانی شده‌اند و شرکت‌ها به دنبال منابع مالی بین المللی متنوعی هستند. این شامل استفاده از ابزارهای مالی جدید مانند دریافت‌های سپرده‌گذاری جهانی (GDRs)، دریافت‌های سپرده‌گذاری آمریکایی (ADRs)، وام‌های تجاری خارجی (ECBs) و اوراق قرضه قابل تبدیل می‌شود. مدیران مالی باید از تغییرات در خدمات و محصولات بانکی، تأثیرات ادغام با شرکت‌های خارجی، خریدهای لورا بیشتر (LBOs) و جزئیات قیمت‌گذاری تراکنش‌های بین‌المللی در جریان باشند. همچنین، محافظت از ارزش ارز نقش اساسی در تصمیم‌گیری مدیران مالی بازی می‌کند.
بررسی شرح وظایف مالی و حسابداری
در این بخش به بررسی شرح وظایف مالی و حسابداری می‌پردازیم. برخی از این شرح وظایف برای حسابداری و امور مالی عبارت‌اند از:
شرح وظایف مالی
شرح وظایف مالی بسیار حساس بوده و نیازمند دقت بالا هستند. برخی از این شرح وظایف‌ها عبارت‌اند از:
– انجام امور مربوط به تشخیص و تعیین سرفصل حساب، تهیه تراز عملیات و تهیه و تنظیم حساب ماهانه به موقع با امضاء آنها.
– تهیه و تنظیم پیش‌نویس دستورات، فرم‌های محاسباتی، گزارش‌های مالی و بودجه‌های تفضیلی.
– رسیدگی، اظهارنظر و اقدام در مسائل و پرونده‌های مشکل مالی.
– کنترل و نظارت لازم بر عملکرد حسابداران تحت سرپرستی، تقسیم کار بین آنها و ارائه راهنمایی فنی.
– بررسی لازم در مورد صورت‌حساب‌های تنظیم شده و اصلاح موارد مورد نیاز بر حسب مقررات امور مالی.
– همکاری در تهیه نامه‌ها، بخشنامه‌ها، دستورالعمل‌ها و توجیه و راهنمایی کارکنان طبق بخشنامه‌های ابلاغی.
– انجام رسیدگی و نظارت بر اسناد مالی، پرداخت‌ها، و ارائه گزارش به مسئولین ذیربط.
– از شرح وظایف مالی و حسابداری می‌توان به همکاری در تعیین و تنظیم بودجه دانشکده‌ها بر اساس خط‌مشی و نیازهای دانشکده اشاره کرد.
– نظارت بر تنظیم برگ‌های محاسباتی در دفتر صدور برگه یا رایانه و انتقال آنها به دفاتر روزنامه معین، اعتبارات و تعهدات و دفتر کل.
– کنترل صورت‌مغایرت بانکی و حساب‌های مرتبط و رفع اختلافات.
– نظارت بر امور مربوط به اموال و دفاتر اموال بر حسب واحد مورد نظر.
– نظارت دقیق بر درآمدها و رسیدگی به اسناد مربوط به واریز وجوه دریافتی به حساب بانک‌ها.
– تهیه و تنظیم بودجه دانشکده بر اساس خط‌مشی و مقررات مصوب مالی.
– کسب خط‌مشی، دستورالعمل اجرایی و برنامه‌های کلی از مقام مافوق.
– شرکت فعال در دوره‌های کارآموزی، مهارتی و آموزشی به‌منظور ارتقاء معلومات و توانمندی‌های شغلی و به‌کارگیری نتایج آن در انجام وظایف محوله.
– انجام سایر امور مربوطه طبق دستور مافوق و مقررات.
شرح وظایف حسابداری
در این بخش از مقاله بررسی شرح وظایف مالی و حسابداری به بررسی شرح وظایف حسابداری می‌پردازیم. حسابداران روزانه وظایف متعددی انجام می‌دهند:
1. ثبت معاملات مالی:
حسابداران تمامی معاملات مالی شرکت را ثبت می‌کنند، از جمله فاکتورهای خرید و فروش، رسیدها و پرداخت‌ها، حقوق و دستمزد، ورودی و خروجی‌های انبار و معاملات مالی متنوع دیگر.
2. ارزیابی و اصلاح دفاتر کل و معین:
ارزیابی دقیق دفاتر کل و معین توسط حسابداران به منظور اطمینان از صحت و دقت ثبت معاملات.
3. حسابرسی و اصلاح گزارشات مالی:
حسابداران مسئول حسابرسی و اصلاح گزارشات مالی هستند، به منظور اطمینان از مطابقت با استانداردهای حسابداری.
4. پیگیری دریافت‌ها و پرداخت‌ها:
مسئولیت حسابداران پیگیری و ثبت دریافت‌ها و پرداخت‌های شرکت است.
5. محاسبه و ثبت مالیات:
حسابداران مسئول محاسبه و ثبت مالیات بر ارزش افزوده، مالیات بر درآمد و سایر مالیات‌ها هستند.
6. تهیه گزارشات مالی:
تهیه گزارشات مالی هفتگی، ماهانه، سالانه و سایر دوره‌های زمانی مشخص، از جمله صورتهای مالی، ترازنامه و گزارشات دیگر.
7. مدیریت نرم‌افزارهای حسابداری:
استفاده از نرم‌افزارهای حسابداری برای سهولت در انجام وظایف و ثبت اطلاعات مالی به وظایف روزمره حسابداران اضافه می‌شود.
