حسابداری سرمایه گذاری ها چیست؟ در مورد انواع سرمایه گذاری چه می دانید؟ منظور از محدودیت در واگذاری سرمایه گذاری ها چیست؟ محدودیت در واگذاری سرمایه گذاری ها بیانگر چه چیزی هستند؟ حسابداری در سرمایه گذاری ها به چند طبقه تقسیم بندی می شوند؟ این طبقه بندی را با توجه به فاکتور های مختلفی می توان تقسیم بندی کرد که در ادامه به تفصیل به این موضوع می پردازیم. در ادامه این مطلب با ما همراه باشید.
حسابداری سرمایه گذاری ها
سرمایه گذاری ها و بررسی سود و زیان آن ها از جمله مواردی است که بایستی به درستی حسابرسی شوند. حسابداری در سرمایه گذاری ها به سرمایه گذارها کمک می کند که مخارج و هزینه ها را محاسبه کرده و سود و زیان کار خود را مشخص کند. این کار می توان بازدهی سرمایه گذاری را تا میزان زیادی افزایش دهد و موجب سودآوری هرچه بیشتر سرمایه گذار شود. نرم افزار حسابداری لیام می تواند به شما کمک کند تا حسابداری سرمایه گذاری های خود را به درستی انجام دهید. امکانات نرم افزار لیام می تواند تمامی نیازهای شما را برطرف سازد.
انواع سرمايه گذاری
سرمايه‌گذاري ممكن است به اشكال مختلفي صورت گيرد و به دلايل گوناگوني نگهداري شود. برخي سرمايه‌گذاريها ممكن است در قالب اسنادي كه بيانگر بدهي پولي به دارنده آنهاست، ظاهر بشوند (نظير برخي اوراق مشاركت).
برخي از اين سرمايه گذاری ها ممكن است متضمن سود تضمين شده حداقلي باشند. سرمايه‌گذاريها همچنين مي‌توانند در قالب مالكيت سهام يك واحد تجاري ديگر ظاهر شوند. اين سرمايه‌گذاريها بيانگر حقوق مالي است.
ساير اشكال سرمايه گذاری شامل نگهداري داراييهاي عيني مثل زمين و ساختمان، فلزات گرانبها يا ديگر كالاها ازجمله آثار هنري است. سرمايه‌گذاريهاي مختلف ازنظر سهولت تبديل به وجه نقد يا ساير داراييها، ميزان داد و ستد و ماهيت بازار مربوط ويژگيهاي متفاوتي از خود بروز مي‌دهند.
زمینه های مختلف سرمايه گذاری
ماهيت و سطح سرمايه‌گذاري يك واحد تجاري و حجم فعاليت آن در زمينه خريد، نگهداري و فروش سرمايه‌گذاريها در واحدهاي مختلف فرق مي‌كند.
براي برخي واحدهاي تجاري خصوصاً واحدهايي كه در بخشهاي خاص خدمات مالي فعاليت دارند، فعاليت سرمايه‌گذاري بخش عمده عمليات واحد تجاري را تشكيل مي‌دهد و عملكرد آن در زمينه سرمايه‌گذاري به ميزان قابل ملاحظه‌اي برنتايج عمليات آن تأثير مي‌گذارد.
برخي واحدهاي تجاري ازقبيل شركتهاي تخصصي سرمايه‌گذاري صرفاً در زمينه نگهداري و مديريت پرتفوي سرمايه‌گذاري در بلندمدت فعاليت مي‌كنند تا براي صاحبان سرمايه خود درآمد يا رشد سرمايه فراهم آورند.
براي ساير واحدهاي تجاري، سرمايه‌گذاري ممكن است به عنوان يك منبع وجوه مازاد نگهداري شود و بخشي از فعاليت مديريت وجوه نقد آن را تشكيل دهد. همچنين يك واحد تجاري ممكن است به‌منظور اعمال نفوذ قابل ملاحظه يا اعمال كنترل برسياستهاي مالي و عملياتي واحد تجاري ديگر، در سهام آن سرمايه‌گذاري كند.
بعلاوه سرمايه‌گذاري ممكن است به‌منظور تحكيم رابطه تجاري يا دستيابي به يك مزيت تجاري نگهداري شود.
براي برخي سرمايه‌گذاريها، بازار فعالي وجود دارد كه برمبناي آن، مي‌توان ارزش بازار سرمايه‌گذاري را تعيين كرد.
براي اين سرمايه‌گذاريها، ارزش بازار شاخص ارزش منصفانه سرمايه‌گذاري است. در مورد ساير سرمايه‌گذاريها، بازار فعالي وجود ندارد و براي تعيين ارزش منصفانه از طرق ديگري استفاده مي‌شود.
طبقه بندی سرمايه گذاری ها
آن گـروه از واحدهاي تجـاري كه طبق الزامات استاندارد حسابداري شمـاره 14 با عنوان” نحوه ارائه دارايي هاي جاري و بدهي هاي جاري”، دارايي هاي جاري و غيرجاري را در صورتهاي مالي خود تفكيك مي‌كنند بايد سرمايه‌گذاري هاي جاري را به عنوان دارايي جاري و سرمايه‌گذاري هاي بلندمدت را به عنوان دارايي غيرجاري منعكس كنند.
آن گروه از واحدهاي تجاري كه طبق استانداردهاي حسابداري خاص يا مفاد قوانين آمره داراييهاي جاري و غيرجاري را در ترازنامه تفكيك نمي‌كنند بايد به منظور تعيين مبلغ دفتري سرمايه‌گذاريها، بين آنها تمايز قائل شوند و مبلغ دفتري سرمايه‌گذاريها را مطابق با بندهاي 29 تا 38 استاندارد حسابداری شماره 15(حسابداری سرمایه‌گذاری‌ها) تعيين كنند.
تعریف حسابداری سرمایه گذاری
براساس تعريف سرمايه‌گذاري بلندمدت مندرج در بند 5، سرمايه‌گذاري فقط زماني به عنوان بلندمدت طبقه‌بندي مي‌شود كه قصد نگهداري آن براي مدت طولاني به وضوح قابل اثبات باشد يا اينكه در عمل محدوديت هايي در توانايي واگذاري آن توسط واحد تجاري وجود داشته باشد.
اين اصل صرف نظر از اينكه سرمايه‌گذاري مورد نظر سريع‌المعامله در بازار باشد يا نباشد، مصداق دارد. بنابراين سرمايه‌گذاري بلندمدت مشتمل‌بر موارد زير است:
الف) سرمايه‌گذاري در واحد تجاري فرعي و وابسته يا تسهيلات بلندمدت اعطاييبه اين واحدها.
ب) سرمايه‌گذاريهايي كه اساساً جهت حفظ، تسهيل و گسترش فعاليت يا روابط تجاري موجود انجام شده است (اين سرمايه‌گذاريها اصطلاحاً سرمايه‌گذاريهاي تجاري نام گرفته است)
ج) سرمايه‌گذاريهايي را كه نمي‌توان واگذار كرد، يا بدون تأثير عمده برفعاليتهاي واحد تجاري قابل واگذاري نيست.
د) سرمايه‌گذاريهايي كه با قصد استفاده مستمر توسط واحد تجاري نگهداري مي‌شود و هدف آن نگهداري پرتفويي از سرمايه‌گذاريها جهت تأمين درآمد و يا رشد سرمايه براي صاحبان سرمايه واحد تجاري است.
تنها در شرايطي كه معيارهاي پيشگفته احراز شود، سرمايه‌گذاري را مي‌توان بلندمدت تلقي كرد. اين واقعيت كه يك سرمايه‌گذاري براي مدت نسبتاً طولاني نگهداري شده است، لزوماً به معناي بلندمدت بودن سرمايه‌گذاري نيست.
در ساير موارد كه معيارهاي مزبور احراز نگردد، سرمايه‌گذاري (اعم از سريع المعامله در بازار يا ساير) به عنوان سرمايه‌گذاري جاري طبقه‌بندي مي‌شود.
تعریف سرمایه گذاری سریع المعامله
تعريف سرمايه‌گذاري سريع‌المعامله در بازار، دربرگيرنده دو شرط اصلي است. اول وجود بازاري فعال كه آزاد و قابل دسترس باشد و دوم اينكه قيمتهاي معاملاتي درچنين بازاري معلوم باشد و علني اعلام شود.
بعلاوه قيمت اعلام شده بايد به گونه‌اي قابل اتكا بيانگر قيمتي باشد كه بتوان براساس آن معامله كرد. درصورت تحقق اين شرايط، سرمايه‌گذاري يك ”سرمايه‌گذاري سريع‌المعامله در بازار“ است. در عمل مفهوم عبارت ” سريع‌المعامله در بازار“ ممكن است براي واحدهاي تجاري مختلف يكسان نباشد.
بنابراين به دليل تفاوت در ميزان دسترسي به بازار و در دسترس بودن قيمتهاي اعلام شده، يك سرمايه‌گذاري كه هنگام نگهداري توسط برخي مؤسسات خدمات مالي خاص، سريع‌المعامله در بازار تلقي شود، ممكن است براي ديگر واحدهاي تجاري اين‌چنين نباشد.
سرمایه گذاری سریع المعامله
سرمايه‌گذاري سريع‌المعامله در بازار را، هم مي‌توان به عنوان سرمايه‌گذاري جاري طبقه‌بندي كرد و هم در موارد مندرج در بند 15 آن را سرمايه‌گذاري بلندمدت تلقي كرد.
برخي از واحدهاي تجاري ممكن است به موجب استانداردهاي حسابداري خاص يا مفاد قوانين آمره، ترازنامه خود را مطابق فرم ازپيش تعيين شده‌اي كه بين داراييهاي جاري و غيرجاري تمايزي قائل نمي‌شود، تهيه كنند.
بسياري از واحدهاي تجاري، نظير بانك ها و شركت هاي بيمه كه در رشته‌هاي مالي فعاليت مي‌كنند، هرچند ممكن است قصد واگذاري دارايي هايشان را طي عمليات جاري نداشته باشند، با اين حال معمولاً بسياري از سرمايه‌گذاريهاي خود را به عنوان منابعي تلقي مي‌كنند كه درصورت لزوم، مي‌توان آنها را جهت عمليات جاري بكار گرفت.
با اين حال اين واحدهاي تجاري ممكن است داراي سرمايه‌گذاريهايي باشند كه علي‌الاصول سرمايه‌گذاري بلندمدت تلقي شود. بنابراين بسياري از اين واحدهاي تجاري در تجزيه و تحليل سرمايه‌گذاري هاي خود و انتساب مبلغ دفتري به آنها، خصوصيات سرمايه‌گذاري را از نظر جاري يا بلندمدت بودن، مبناي كار قرار مي‌دهند.
بهاي تمام شده سرمايه گذاری ها
بهاي تمام شده يك سرمايه‌گذاري، مخارج تحصيل آن، ازقبيل كارمزد كارگزار، حق‌الزحمه‌ها و عوارض و ماليات را نيز دربر مي‌گيرد ليكن شامل مخارج مالي تحمل‌شده در رابطه با ايجاد تدريجي يك سرمايه‌گذاري نيست. بهاي تمام شده پرتفوي سرمايه‌گذاريها برمبناي تك‌تك سرمايه‌گذاريهاي آن تعيين مي‌شود.
اگر سرمايه‌گذاري كلاً يا جزئاً درمقابل مابه‌ازاي غيرنقد تحصيل شود، بهاي تمام شده آن معادل ارزش منصفانه دارايي يا اوراق بهاداري خواهد بود كه به عنوان مابه‌ازا واگذار شده است. ليكن هرگاه ارزش منصفانه سرمايه‌گذاري تحصيل شده با سهولت بيشتري قابل تعيين باشد، مبلغ اخير ممكن است در تعيين بهاي تمام شده سرمايه‌گذاري ملاك عمل قرار گيرد.
نحوه تعیین بهای تمام شده در حسابداری
نحوه تعيين بهاي تمام‌شده حق تقدم خريداري شده مشابه با خريد سهام است. همچنين چنانچه واحد تجاري در نتيجه افزايش سرمايه واحد سرمايه‌پذير صاحب حق تقدم شود وجوه پرداختي بابت سهام جديد يا واگذاري مطالبات سود سهام نقدي از اين بابت به بهاي تمام‌شده سرمايه‌گذاري اضافه مي‌شود.
در موارد بالا پس از حصول اطمينان از دريافت سهام جديد به منظور تعيين مبلغ دفتري هر سهم، جمع مبلغ دفتري سرمايه‌گذاري قبلي و بهاي تمام‌شده حق تقدم تحصيل شده به كل سهام موجود از بابت سرمايه‌گذاري مربوط تسهيم مي‌شود.
چنانچه سرمايه گذاری تحصيل شده دربرگيرنده حداقل سود تضمين شده يا سود سهام تعلق گرفته و دريافت نشده باشد، بهاي تمام شده سرمايه‌گذاري عبارت از بهاي خريد بعد از كسر هرگونه سود تعلق گرفته و دريافت نشده خواهد بود.
مبالغ سود تضمين شده، حق‌‌امتياز و سود سهام حاصل از سرمايه گذاری ، بازده سرمايه‌گذاري است و عموماً درآمد تلقي مي‌گردد.
با اين حال در برخي شرايط، مثلاً، در مواردي كه سود سهام عادي شركت سرمايه‌پذير، از محل اندوخته‌ها يا سود انباشته مصوب پيش از تحصيل سرمايه‌گذاري اعلام مي‌شود اين گونه مبالغ معرف بازيافت بخشي از بهاي تمام شده سرمايه‌گذاري است و درآمد محسوب نمي‌شود.
به بيان ديگر، بهاي تمام شده سرمايه گذاری تنها هنگامي بابت سود سهام دريافتي يا دريافتني كاهش داده مي‌شود كه سود سهام مزبور مازاد بر سهم شركت سرمايه‌گذار از سودهاي مصوب شركت سرمايه‌پذير پس از تحصيل سرمايه گذاری باشد.
در قسمت طبقه بندی سرمایه گزاری ها آخر بند نوشتید مطابق بند 29 تا 38 …
استاندارد شماره 14 کلا 20 بند هست آیا اشتباه تایپی شده؟
اگر نشده منظورتون دقیقا کجاست؟
با سلام
ضمن تشکر از ریزبینی و نکته سنجی شما
در متن مقاله آمده:
آن گروه از واحدهاي تجاري كه طبق استانداردهاي حسابداري خاص يا مفاد قوانين آمره داراييهاي جاري و غيرجاري را در ترازنامه تفكيك نمي‌كنند بايد به منظور تعيين مبلغ دفتري سرمايه‌گذاريها، بين آنها تمايز قائل شوند و مبلغ دفتري سرمايه‌گذاريها را مطابق با بندهاي 29 تا 38 تعيين كنند.
منظور از بند 29 تا 38، بندهای استاندارد حسابداری شماره 15(حسابداري سرمایه گذاری ها) می باشد.