تجدید ارزیابی دارایی ها | تمامی دارایی ها در بدو امر و زمان خرید به بهای تمام شده ثبت و اندازه گیری می شوند.(شناخت اولیه)
بهای تمام شده خرید یک دارایی شامل قیمت خرید آن که مالیات های غیرقابل استرداد را نیز دربرمیگیرد و پس از کسر تخفیفات تجاری و سایر هزینه های مستقیم و غیرمستقیمی که در رابطه با رساندن دارایی به شرایط قابل بهره برداری و استفاده ضروری است تعریف میشود.
بنابراین دانستیم که در ابتدا میباست یک دارایی را(مشهود و نامشهود) به بهای تمام شده اندازه گیری و در دفاتر ثبت شود.
پس از شناخت اولیه یعنی همان شناسایی برای اولین بار در دفاتر شرکت و واحداقتصادی ، میبایست رویه ای را برای ادامه ثبت و اندازه گیری به کار گرفت.
در این جا برای این امر 2 رویه مورد عمل واقع می شود:
- الف-روش بهای تمام شده که بدین ترتیب دارایی پس از شناخت اولیه به بهای تمام شده پس از استهلاک انباشته و هرگونه کاهش ارزش انباشته ثبت و اندازه گیری می شود.
- ب-روش تجدید ارزیابی که اگر ارزش منصفانه در زمان پس از شناخت اولیه به گونه ای اتکاپذیر قابل اندازه گیری بود.
انتقاد به روش تجدید ارزیابی دارایی ها :
برخی معتقد هستند تجدیدارزیابی دارایی ها به دلیل عدم رعایت اصل بهای تمام شده تاریخی روشی مناسب جهت انعکاس دارایی ها در صورت های مالی نیست و قابلیت اتکای صورت های مالی را کاهش میدهد.
در استانداردهای حسابداری ایران به شرط رعایت 1-تناوب تجدید ارزیابی2-استفاده از ارزیاب حرفه ای3-انتخاب صحیح دارایی جهت تجدید ارزیابی منعی برای تجدید ارزیابی وجود ندارد.
کدام اقلام تجدید ارزیابی دارایی ها می شوند:
دارایی ها ثابت مشهود-دارایی های نامشهود-دارایی های زیستی مولد و سرمایه گذاری های بلندمدت تجدید ارزیابی می شوند.پس از تجدیدارزیابی استهلاک انباشته قبلی از دفاتر حذف و مبلغ تجدید ارزیابی جایگرین مبلغ دفتری دارایی تجدیدارزیابی شده خواهد شد.
تناوب تجدید ارزیابی دارایی ها :
اگر ارزش منصفانه دارایی تجدید ارزیابی شده تفاوت بااهمیتی با مبلغ دفتری آن داشته باشد ،تجدید ارزیابی بعدی ضرورت دارد.در حال حاضر و باتوجه به استانداردهای حسابداری ایران این ضرورت (تناوب تجدید ارزیابی) بین 3 یا 5 سال است(در مورد دارایی های ثابت مشهود،نامشهود و دارایی های زیستی مولد)
در مورد سرمایه گذاری های بلندمدت این تناوب 1 ساله می باشد.
انتخاب دارایی جهت تجدید ارزیابی:
وقتی یک دارایی(قلم) از یک طبقه را جهت تجدید ارزیابی انتخاب میکنیم کلیه اقلام آن طبقه باید تجدید ارزیابی شوند.به عنوان نمونه ، اگر ساختمان را قصد داریم تجدید ارزیابی کنیم میبایست تمامی ساختمان های متعلق به واحد تجاری را تجدید ارزیابی کرد.
مشخصات ارزیاب:
تجدید ارزیابی باید توسط ارزیابان مستقل و حرفه ای انجام گیرد ولی اگر واحدتجاری خود ارزیاب دارد به شرط تایید ارزیابی ایشان توسط ارزیابان مستقل ارزیابی آن ها بلامانع می باشد.
اولین تجدیدارزیابی:
در اولین نوبت تجدید ارزیابی حالت کلی پیش می آید:
الف-مبلغ تجدید ارزیابی بیشتر از مبلغ دفتری میباشد
ب-مبلغ تجدید ارزیابی کمتر از مبلغ دفتری میباشد
در حالت اول مازاد تجدید ارزیابی به وجود آمده که به عنوان یک درآمدغیرعملیاتی تحقق نیافته در حقوق مالکانه و صورت سودوزیان جامع این مازاد منعکس می شود.
در حالت دوم:کاهش مبلغ دفتری در نتیجه تجدید ارزیابی به عنوان هزینه شناسایی می شود.