حسابداری در ایران و جهان + تاریخچه حسابداری

حسابداری همراز تمدن بشری است و به اندازه آن قدمت دارد.
نخستین مدارک کشف شده حسابداری در جهان لوحه های سفالین از تمدن سومر در بابل است و قدمت آن به ۳۶۰۰ سال قبل از میلاد برمی گردد.

قدمت حسابداری در ایران

ایرانیان نیز قرن‌ها به خبرگی و مهارت در امور مالی و محاسباتی زبانزد جهانیان بوده اند. لوح های محاسبات دیوانی بیانگر این واقعیت است که تخت جمشید مرکز کل سازمان اداری و مالی پارس و دارای نظام اداری دقیق و منظمی بوده است.

سیر تکامل حسابداری

از مهمترین تغییرات حسابداری در طول 500 سال گذشته، تغییر ماهیت نظری آن است. حسابداری دانشگاهی در چهارصد سال اول عمر خود عمدتاً رویکرد تکنیکی و فنی داشته است. از اوایل سده بیستم اولین مباحث نظری در حوزه حسابداری مطرح و وجه علمی بودن آن به مذاق بحث گذاشته می‌شود.
این مجادلات در طرح تخصیص حسابداری به یکی از حوزه های علم یا هنر یا فن به اوج خود می رسد. در اواسط سده بیستم و با احاطه مکتب مثبت گرایی بر فضای دانشگاهی جهان، نظریه های حسابداری مثبت گرایانه به ظهور می رسد و حسابداری وارد دنیای جدید جستارهای فلسفی و نظری می‌شود. طرح حسابداری انتقادی یا امثال آن نشانه این تحول نظری در حسابداری است.

پس از انقلاب صنعتی امریکا از آنجا که سرمایه های شخصی زیادی در شرکت ها وارد گردید غول های صنعتی قرن بیست و یکم به وجود آمد و سیستم های حسابداری از اهمیت بیشتری برخوردار گردیدند، حسابداری نیز با پیشرفت وضعیت اقتصادی توسعه و تکامل یافت.

حسابداری دانشگاهی

حسابداری دانشگاهی با بیش از ۵۰۰ سال سابقه توسط ریاضی دان ایتالیایی به نام لوکا پاچیولی پدر علم حسابداری جهان که حسابداری دوطرفه دوبل را ابداع و کد بندی کرد، بنا نهاده شده است.

او به معرفی چرخه حسابداری پرداخت و در کتاب خود “summa de arithmetica” دفاتر روزنامه، دفتر کل، بستن حسابها و تراز آزمایشی را شرح داد .
رساله او دامنه وسیعی از موضوعات مرتبط را، از اخلاقیات حسابداری گرفته تا حسابداری هزینه شامل می شود.

دکتر فضل الله اکبری مروج حسابداری علمی در ایران، در شهر گلپایگان چشم به جهان گشود. وی حساب و ریاضی را نزد پدر بزرگ خود فراگرفت و پس از تحصیل در مقاطع عالیه به عنوان اولین مدرس حسابداری به تدریس پرداخت.
او رئیس وقت دانشگاه تهران را متقاعد کرد به لحاظ نیاز کشور، دانشکده علوم اداری ومدیریت بازرگانی تأسیس شود.

کتاب بررسی تحلیلی ایشان در سال ۱۳۸۱ به عنوان کتاب درخور تقدیر برگزیده شد، نقش فردی دکتر اکبری در توسعه دانش حسابداری در ایران به نحو قاطع تعیین کننده بوده است.

ایشان در ۱۳ فروردین ۱۳۸۴ چشم از جهان گشود.